Smartphone đã cách mạng hóa nhiếp ảnh, giúp bất kỳ ai cũng có thể ghi lại khoảnh khắc mọi lúc mọi nơi. Tuy nhiên, để bức ảnh không chỉ là "ghi lại" mà còn thực sự "đẹp" và "có hồn", việc áp dụng một vài nguyên tắc cơ bản là rất quan trọng. Dưới đây là 7 kỹ thuật đơn giản mà hiệu quả bạn có thể áp dụng ngay:
1. Tận Dụng Ánh Sáng Tự Nhiên – "Vũ Khí" Tối Thượng:
Nhiếp ảnh thực chất là "vẽ bằng ánh sáng". Ánh sáng tự nhiên luôn là nguồn sáng đẹp và dễ kiểm soát nhất cho người mới bắt đầu.
Tại sao quan trọng: Ánh sáng tốt giúp ảnh đủ sáng, rõ nét, màu sắc trung thực và tạo cảm xúc tốt hơn. Ánh sáng yếu hoặc gắt thường làm ảnh bị nhiễu (noise), mất chi tiết hoặc cháy sáng.
Cách thực hiện:
Tìm nguồn sáng: Ưu tiên chụp gần cửa sổ, ngoài trời vào những ngày không quá nắng gắt, hoặc trong bóng râm nhẹ. Tránh ánh nắng trực tiếp giữa trưa chiếu thẳng vào đối tượng vì sẽ tạo bóng rất gắt và khó chịu.
"Giờ vàng" (Golden Hour): Thời điểm ngay sau bình minh và trước hoàng hôn thường có ánh sáng ấm áp, mềm mại, rất lý tưởng để chụp ảnh chân dung hoặc phong cảnh.
Hướng sáng: Thử nghiệm với các hướng sáng khác nhau. Ánh sáng chiếu từ bên cạnh (side lighting) có thể tạo khối và chiều sâu cho đối tượng. Ánh sáng chiếu từ phía sau (backlighting) có thể tạo hiệu ứng viền sáng (rim light) đẹp mắt quanh chủ thể (nhưng cẩn thận đo sáng đúng vào chủ thể để tránh bị tối đen). Tránh để nguồn sáng mạnh chiếu thẳng từ phía sau lưng bạn vào mặt đối tượng (trừ khi bạn muốn hiệu ứng silhouette).
Tránh dùng đèn flash tích hợp (nếu có thể): Đèn flash trực tiếp từ điện thoại thường tạo ánh sáng phẳng, gắt, làm mất khối và tạo bóng không đẹp mắt. Chỉ sử dụng khi thực sự không còn nguồn sáng nào khác.
2. Quy Tắc Một Phần Ba (Rule of Thirds) – Bố Cục Căn Bản:
Đây là một trong những nguyên tắc bố cục cơ bản và hiệu quả nhất.
Tại sao quan trọng: Đặt chủ thể chính lệch khỏi tâm ảnh thường tạo ra sự cân bằng, hài hòa và thu hút mắt nhìn hơn là đặt chủ thể ngay chính giữa.
Cách thực hiện:
Tưởng tượng (hoặc bật lưới): Chia khung hình thành 9 phần bằng nhau bởi 2 đường kẻ ngang và 2 đường kẻ dọc. Hầu hết smartphone đều có tùy chọn bật lưới (grid) 3x3 trong cài đặt camera.
Đặt điểm nhấn: Đặt chủ thể chính hoặc các yếu tố quan trọng của bức ảnh dọc theo các đường kẻ này, hoặc tốt nhất là tại các điểm giao nhau của chúng.
Đường chân trời: Khi chụp phong cảnh, hãy đặt đường chân trời ở đường kẻ ngang 1/3 phía trên (nếu muốn nhấn mạnh tiền cảnh) hoặc 1/3 phía dưới (nếu muốn nhấn mạnh bầu trời). Tránh đặt đường chân trời ngay giữa khung hình.
3. Chạm Để Lấy Nét và Điều Chỉnh Phơi Sáng (Tap to Focus & Adjust Exposure):
Đừng chỉ giơ máy lên và bấm chụp. Hãy kiểm soát những gì camera của bạn nhìn thấy.
Tại sao quan trọng: Đảm bảo chủ thể chính của bạn sắc nét và có độ sáng phù hợp là yếu tố then chốt. Camera điện thoại không phải lúc nào cũng đoán đúng ý bạn.
Cách thực hiện:
Chạm để lấy nét (Tap to Focus): Nhấn vào vị trí chủ thể chính trên màn hình. Camera sẽ tự động lấy nét vào điểm đó. Điều này đặc biệt quan trọng khi chụp chân dung (lấy nét vào mắt) hoặc vật thể cận cảnh.
Điều chỉnh phơi sáng (Adjust Exposure): Sau khi chạm để lấy nét, hầu hết điện thoại sẽ hiển thị một biểu tượng nhỏ (thường là hình mặt trời hoặc thanh trượt) bên cạnh ô lấy nét. Vuốt lên hoặc xuống trên màn hình (hoặc trên thanh trượt đó) để tăng hoặc giảm độ sáng cho bức ảnh trước khi chụp. Hãy điều chỉnh sao cho chủ thể đủ sáng mà các vùng sáng nhất không bị cháy (mất chi tiết).
4. Giữ Cho Hậu Cảnh Đơn Giản – Làm Nổi Bật Chủ Thể:
Một hậu cảnh (background) lộn xộn có thể làm người xem phân tâm khỏi chủ thể chính của bạn.
Tại sao quan trọng: Chủ thể chính cần được nổi bật. Một hậu cảnh đơn giản giúp hướng sự chú ý của người xem vào nơi bạn muốn.
Cách thực hiện:
Tìm hậu cảnh đơn giản: Chọn nền là một bức tường trơn, bầu trời, bãi cỏ, hoặc bất cứ thứ gì có màu sắc, họa tiết đồng nhất, không quá rối mắt.
Tiến lại gần chủ thể: Một cách đơn giản để loại bỏ hậu cảnh không mong muốn là di chuyển lại gần hơn, lấp đầy khung hình bằng chủ thể chính. Điều này cũng tạo hiệu ứng xóa phông tự nhiên tốt hơn trên điện thoại.
Thay đổi góc chụp: Đôi khi chỉ cần di chuyển sang trái/phải hoặc thay đổi góc nhìn một chút là bạn có thể loại bỏ được vật thể gây xao nhãng ở phía sau.
Chế độ Chân dung (Portrait Mode): Nếu điện thoại có chế độ này, hãy tận dụng nó để làm mờ hậu cảnh một cách nhân tạo, giúp chủ thể nổi bật hơn (nhưng hãy kiểm tra kỹ hiệu ứng làm mờ có tự nhiên không).
5. Thay Đổi Góc Chụp – Tạo Sự Mới Lạ:
Đừng luôn chụp ảnh từ tầm mắt đứng thẳng. Thay đổi góc nhìn có thể tạo ra những bức ảnh thú vị và độc đáo hơn nhiều.
Tại sao quan trọng: Một góc chụp khác lạ có thể hé lộ những khía cạnh thú vị của đối tượng mà góc nhìn thông thường bỏ lỡ, làm bức ảnh trở nên năng động và hấp dẫn hơn.
Cách thực hiện:
Hạ thấp góc máy (Low Angle): Ngồi xuống hoặc thậm chí nằm xuống để chụp từ dưới lên. Góc này làm cho chủ thể trông cao lớn, hùng vĩ hơn (thích hợp chụp tòa nhà, cây cối, hoặc tạo hiệu ứng quyền lực cho chân dung).
Nâng cao góc máy (High Angle): Chụp từ trên cao nhìn xuống. Góc này có thể làm chủ thể trông nhỏ bé hơn, bao quát được khung cảnh rộng hơn, hoặc tạo hiệu ứng dễ thương (thường dùng chụp đồ ăn, vật nuôi, em bé).
Chụp thẳng góc (Bird's Eye View): Chụp từ trên cao nhìn thẳng xuống (ví dụ: chụp đồ ăn được bày biện đẹp mắt - flatlay).
Thử nghiệm các góc khác: Đừng ngại di chuyển xung quanh đối tượng, nghiêng máy, tìm những góc nhìn không ai ngờ tới.
6. Giữ Điện Thoại Ổn Định – Chống Rung, Nét Ảnh:
Tay rung là kẻ thù của ảnh nét, đặc biệt trong điều kiện thiếu sáng.
Tại sao quan trọng: Một chuyển động nhỏ khi bấm máy cũng có thể làm ảnh bị mờ nhòe, mất đi độ chi tiết.
Cách thực hiện:
Cầm chắc điện thoại: Sử dụng cả hai tay để giữ điện thoại khi chụp.
Tựa khuỷu tay: Nếu có thể, hãy tì khuỷu tay vào người hoặc vào một bề mặt vững chắc (tường, bàn...).
Tựa điện thoại: Tựa điện thoại vào tường, gốc cây, hoặc bất kỳ vật thể cố định nào.
Nín thở nhẹ khi bấm: Giống như bắn súng, việc nín thở một chút ngay trước và trong khi bấm nút chụp có thể giảm thiểu rung động.
Sử dụng nút âm lượng hoặc tai nghe: Thay vì chạm vào màn hình (có thể gây rung), hãy thử dùng nút âm lượng vật lý hoặc nút bấm trên tai nghe (nếu điện thoại hỗ trợ) để chụp.
Hẹn giờ chụp (Timer): Sử dụng chế độ hẹn giờ (2-3 giây) để sau khi bấm, bạn có thời gian ổn định hoàn toàn điện thoại trước khi nó thực sự chụp. Rất hữu ích khi chụp thiếu sáng hoặc chụp ảnh nhóm có bạn.
7. Lau Sạch Ống Kính – Điều Nhỏ Tạo Khác Biệt Lớn:
Ống kính camera điện thoại rất dễ bị bám vân tay, bụi bẩn, dầu mỡ do thường xuyên nằm trong túi hoặc tiếp xúc với tay.
Tại sao quan trọng: Ống kính bẩn sẽ làm ảnh bị mờ, lóa sáng (flare) một cách khó chịu, giảm độ tương phản và chi tiết. Đây là lỗi cực kỳ phổ biến nhưng lại dễ khắc phục nhất.
Cách thực hiện:
Tạo thói quen: Trước mỗi lần chụp ảnh quan trọng (hoặc đơn giản là thường xuyên trong ngày), hãy kiểm tra và lau ống kính camera.
Sử dụng vải mềm, sạch: Tốt nhất là dùng vải sợi nhỏ (microfiber cloth) chuyên dụng để lau kính mắt hoặc màn hình. Tránh dùng góc áo, giấy ăn thô ráp có thể làm xước ống kính.
Thêm một lời khuyên nhỏ: Đừng ngại chụp nhiều ảnh! Với bộ nhớ điện thoại ngày càng lớn, bạn có thể chụp nhiều góc độ, nhiều khoảnh khắc khác nhau của cùng một đối tượng, sau đó chọn ra tấm ảnh ưng ý nhất. Và cuối cùng, hãy thử nghiệm với các ứng dụng chỉnh sửa ảnh cơ bản (ngay trên điện thoại hoặc các app như Snapseed, VSCO, Adobe Lightroom Mobile) để tinh chỉnh độ sáng, tương phản, màu sắc... giúp bức ảnh hoàn thiện hơn.
Bằng cách áp dụng 7 kỹ thuật đơn giản này một cách thường xuyên, bạn sẽ thấy chất lượng ảnh chụp bằng smartphone của mình cải thiện rõ rệt. Chúc bạn có những bức ảnh thật đẹp!
